سندروم آشیانه خالی چیست؟
سندرم آشیانه خالی ( empty nest syndrome ) به یک نوع احساس ناراحتی، افسردگی و اندوه میگویند. این نوع ناراحتی توسط والدین یا سرپرست افرادی که بزرگ شده اند و خانه ی کودکی را ترک میکنند احساس میشود.
در ادامه مطالب با ما همراه باشید تا جزییات این سندروم را باهم بررسی کنیم.
حالت فوق معمولا بعد از رفتن فرزندان به دانشگاه شهر دیگر، ازدواج، مهاجرت یا مستقل شدن به وجود می آید. جالب است بدانید که آمار نشان میدهد درصد ابتلا شدن خانم ها به این افسردگی بیشتر از آقایان است.
به گفته ی دکتر محسن دوستکام در خصوص این سندروم آزاردهنده، سندروم آشیانه خالی به علائم شبه افسردگی اطلاق میشود. که این علائم اغلب در زنان بعد از دور شدن فرزند آخر اتفاق میافتد.
همراهی سندروم آشیانه خالی با یائسگی و بازنشستگی
به طور معمول این سندروم با یائسگی خانم ها و بازنشستگی آقایان اتفاق میافتد یعنی بین ۴۰ تا ۵۰ سالگی افراد قابل رویت است. نکته ی قابل توجه این که هرچقدر تفاوت سنی والدین با فرزندان کمتر باشد احتمال وقوع این سندروم کاهش میابد.
والدین در معرض آسیب
افراد با توجه به سبک زندگی خود میتوانند بیشتر در معرض ابتلا به این سندروم باشند.
والدینی که فعالیت جبران کننده ندارند. مانند رابطه با فرزندان، برقراری ارتباطات جدید، سفر و… همچنین والدینی که خود را برای مواجه شدن با این وضعیت آماده نکرده اند. در این وضعیت زوجینی که تنها دلیل پایبندی به ازدواجشان فرزندشان بوده است دلیل پایبندی خود را از دست میدهند و این نشانگر یک خطر بزرگ است. چنین افرادی بیشتر در معرض ابتلا میباشند.
توجه داشته باشید
بنابراین همراه شدن بازنشستگی یا یائسگی در کنار این سندروم میتواند بشدت باعث بروز احساس تنهایی شود. خصوصا در زنان این احساس بیشتر قابل لمس است. چراکه زنان تنهایی را به معنای گوشه نشینی، ابراز نکردن احساسات، ناراحتی از تغییر، عدم اعتماد بنفس و نداشتن قدرت میدانند. ادغام این احساسات با احساس ناتوانی و پیری باعث میشود خانم ها تمام این احساسات منفی را باور کنند و بپذیرند.
آقای سجاد موسوی در جایگاه روانشناس در این خصوص بیان نمودند: در این حالت کاملا طبیعی است که مادر یا پدر بخواهند در زمان غیبت فرزندشان زمانی را در اتاق او تنها بگذرانند. تا از این طریق با او احساس نزدیکی کنند.
علائم سندروم آشیانه خالی
– فرد احساس کند زندگی مفیدش به پایان رسیده است
– زیاد گریه کند
– به قدری ناراحت است که تمایل ندارد دوستان و آشنایان را ببیند
– از مسئولیت های اجتماعی خود شانه خالی کند و سرکار نرود
در صورت مشاهده ی علائم فوق بهتر است فرد به یک روانشناس یا روانپزشک مراجعه نماید.
مسئله ی مهم در این جریان پیشگیری از احساس تنهایی در خانم ها میباشد. در این میان حس مادرانه شدید زنان باعث میشود آنها بیشتر از آن که در صدد برآورده کردن نیاز های خود باشند بخواهند نیاز های خانواده را برآورده کنند. برطرف کردن نیازهای فرزندان در این بین اولویت اول اغلب زنان است.
برای کاهش این احساس تنهایی و کنترل سندروم آشیانه خالی والدین به ویژه زنان نیازمند افزایش روحیه و توانمندی در خود هستند. به عنوان مثال باید وقت خود را با مسافرت های سیاحتی-زیارتی، امور خیریه، فعالیت های آموزشی و از این قبیل امورات پر کنند. به گفته متخصصان بهترین روش مقابله با این سندروم پیش بینی و برنامهریزی برای اقدامات جبرانی و حمایتی میباشد.